با سلام و احترام خدمت همکاران گرامی
شاید برای شما هم پیش آمده باشد که دستگاهی با تعداد خروجی‌های زیاد (که توسط رله فعال می‌شوند) برای تعمیر آورده باشند و مشتری اعلام کند چند خروجی آن دچار خرابی شده است.
ساده‌ترین روش تست کنتاکت رله‌ها، خارج کردن آن‌ها از مدار و تست بوق با مولتی‌متر است؛
اما این، درست‌ترین روش نیست!
حتماً برایتان پیش آمده که همه رله‌ها را تست کرده‌اید اما رله معیوب پیدا نشده است؛ یا حتی کنتاکت رله‌ها را به یک مصرف‌کننده (مثل لامپ) وصل کرده‌اید و عملکرد ظاهری آن‌ها درست بوده، ولی مشتری همچنان از خرابی خروجی‌ها شکایت دارد.
در این شرایط، چه باید کرد؟
1- حالت اول:
بدون اینکه رله را از مدار خارج کنید، کافی است یکی از پایه‌های بوبین رله را از مدار جدا کنید.
(در بعضی رله‌ها و مدارات، خارج کردن کامل قلع پایه بوبین یا هر پایه دیگر ممکن نیست؛ در این صورت می‌توانید با تیغ کاتر ترک بوبین را روی برد قطع کنید، به شکلی که هیچ ارتباطی بین پایه بوبین و ترک برد باقی نماند. حتماً پس از این کار تست بوق بگیرید.)
سپس با اعمال ولتاژی کمی کمتر از ولتاژ نامی بوبین (مثلاً برای رله 24 ولت → 19 ولت، و برای رله 12 ولت → 9 ولت) به بوبین، اهم کنتاکت را با مولتی‌متر اندازه‌گیری کنید.
اگر رله سالم باشد، اهمی بین 1 تا 2 اهم نشان می‌دهد. اگر بیشتر از این مقدار باشد، رله معیوب است.
2- حالت دوم:
اهم بوبین رله را اندازه بگیرید. (مقادیر تقریبی برای رله‌های رایج برند «میلون»):
اگر اهم اندازه‌گیری‌شده بیشتر از این مقادیر باشد، رله خراب است.
توجه داشته باشید که ممکن است این مقادیر بسته به نوع رله کمی متفاوت باشند.
گاهی اهم بوبین کاهش پیدا می‌کند. در این حالت، هنگام فرمان دادن برد به رله، تغذیه نمی‌تواند جریان کافی تأمین کند که در مدارات تغذیه خازنی باعث خاموشی برد و در سایر مدارات ممکن است باعث خاموشی لحظه‌ای، سوختن بافرهای جریان و… شود.
3- حالت سوم:
خرابی مکانیکی رله.
برای تست، پس از اعمال ولتاژ به بوبین رله، با ضربه‌ی ملایم روی رله عملکرد تیغه‌های کنتاکت را بررسی کنید. رله سالم باید بدون هیچ‌گونه قطع و وصلی کار کند.
4- حالت چهارم:
قطع شدن سیم بوبین رله.
این مشکل بیشتر در رله‌های نیمه‌صنعتی آمپراژ بالا (با پوسته شیشه‌ای) دیده می‌شود. در این رله‌ها، بوبین با سیم به پایه‌ها متصل است و به دلیل حرکت کنتاکت و لرزش، امکان قطع‌شدن این اتصال وجود دارد. این ایراد با چشم قابل مشاهده نیست و لازم است پوسته رله باز شود و اتصال سیم‌های بوبین به پایه‌ها بررسی شود.
درخواست از همکاران:
سپاس
شاید برای شما هم پیش آمده باشد که دستگاهی با تعداد خروجی‌های زیاد (که توسط رله فعال می‌شوند) برای تعمیر آورده باشند و مشتری اعلام کند چند خروجی آن دچار خرابی شده است.
ساده‌ترین روش تست کنتاکت رله‌ها، خارج کردن آن‌ها از مدار و تست بوق با مولتی‌متر است؛
اما این، درست‌ترین روش نیست!
حتماً برایتان پیش آمده که همه رله‌ها را تست کرده‌اید اما رله معیوب پیدا نشده است؛ یا حتی کنتاکت رله‌ها را به یک مصرف‌کننده (مثل لامپ) وصل کرده‌اید و عملکرد ظاهری آن‌ها درست بوده، ولی مشتری همچنان از خرابی خروجی‌ها شکایت دارد.
در این شرایط، چه باید کرد؟
1- حالت اول:
بدون اینکه رله را از مدار خارج کنید، کافی است یکی از پایه‌های بوبین رله را از مدار جدا کنید.
(در بعضی رله‌ها و مدارات، خارج کردن کامل قلع پایه بوبین یا هر پایه دیگر ممکن نیست؛ در این صورت می‌توانید با تیغ کاتر ترک بوبین را روی برد قطع کنید، به شکلی که هیچ ارتباطی بین پایه بوبین و ترک برد باقی نماند. حتماً پس از این کار تست بوق بگیرید.)
سپس با اعمال ولتاژی کمی کمتر از ولتاژ نامی بوبین (مثلاً برای رله 24 ولت → 19 ولت، و برای رله 12 ولت → 9 ولت) به بوبین، اهم کنتاکت را با مولتی‌متر اندازه‌گیری کنید.
اگر رله سالم باشد، اهمی بین 1 تا 2 اهم نشان می‌دهد. اگر بیشتر از این مقدار باشد، رله معیوب است.
2- حالت دوم:
اهم بوبین رله را اندازه بگیرید. (مقادیر تقریبی برای رله‌های رایج برند «میلون»):
- رله 5 ولت → حدود 75 اهم
- رله 12 ولت → حدود 400 اهم
- رله 24 ولت → حدود 1.2k اهم
اگر اهم اندازه‌گیری‌شده بیشتر از این مقادیر باشد، رله خراب است.
توجه داشته باشید که ممکن است این مقادیر بسته به نوع رله کمی متفاوت باشند.
گاهی اهم بوبین کاهش پیدا می‌کند. در این حالت، هنگام فرمان دادن برد به رله، تغذیه نمی‌تواند جریان کافی تأمین کند که در مدارات تغذیه خازنی باعث خاموشی برد و در سایر مدارات ممکن است باعث خاموشی لحظه‌ای، سوختن بافرهای جریان و… شود.
3- حالت سوم:
خرابی مکانیکی رله.
برای تست، پس از اعمال ولتاژ به بوبین رله، با ضربه‌ی ملایم روی رله عملکرد تیغه‌های کنتاکت را بررسی کنید. رله سالم باید بدون هیچ‌گونه قطع و وصلی کار کند.
4- حالت چهارم:
قطع شدن سیم بوبین رله.
این مشکل بیشتر در رله‌های نیمه‌صنعتی آمپراژ بالا (با پوسته شیشه‌ای) دیده می‌شود. در این رله‌ها، بوبین با سیم به پایه‌ها متصل است و به دلیل حرکت کنتاکت و لرزش، امکان قطع‌شدن این اتصال وجود دارد. این ایراد با چشم قابل مشاهده نیست و لازم است پوسته رله باز شود و اتصال سیم‌های بوبین به پایه‌ها بررسی شود.
درخواست از همکاران:
- تجربه خودتان را در خصوص تست رله‌ها مطرح کنید.
- اهم رله‌های پرمصرف سالم در سایر بردهای الکترونیکی را (همراه با مدل و عکس) بنویسید.
سپاس
