هارد دیسک از دو قسمت اصلی به نام های Data Area و Firmware تشکیل می شود . Data Area همانگونه که از نامش پیداست محل ذخیره سازی اطلاعات است. Firmware از ماژول های بسیاری جهت کنترل و پشتیبانی از هارد ، میزان سکتورهای(LBA) هارد و میزان دسترسی دادن به کاربر ، وضعیت Detect شدن توسط بایوس سیستم و .. تشکیل می شود . در این میان بخشی وجود دارد به نام S.M.A.R.T که خود قسمتی از Firmware است . که خود یک Controller است . وظیفه S.M.A.R.T این است که رفتار های Sectorها را زیر نظر دارد و در زمانی که سکتور ها دچار Bad Sector شوند آدرس آنها را درون خود به عنوان بدسکتور ثبت می کند . این بخش صرفا وظیفه کنترل هارد را برعهده دارد و هیچگونه عملیات تعمیری انجام نمی دهد . این Alarm که در ابتدا گفته شده نشاندهنده رو به پر شدن دفترچه مخصوص S.M.A.R.T است . مادامی که این دفترچه پر نشده باشد ، هر بار هنگام Detect شدن ، وضعیت به شکل بالاست و پیغام داده می شود . اما زمانی که دفترچه پر شود هر گونه دسترسی به Data Area قطع می شود . S.M.A.R.T مشتمل بر یک یآ چند نرم افزار یا بهتر است بگویم میکروکد است که در ناحیه UBA یا همان ناحیه سرویس در هارددیسک کارگذاری شده است . به زبانی دیگر S.M.A.R.T خود از ماژول های ناحیه سرویس در هارددیسک می باشد. کارش خود مانیتورینگ ، تجزیه و تحلیل ،گزارش دهی از کارکرد هاد دیسک است تا پیش از بوجود آمدن مشکلی اساسی برای درایو هارددیسک کاربر را از آن مشکل با اطلاع کند و جلوگیری کند از نابودی و یا ازدست رفتن اطلاعات. شاخص های مختلفی در هارددیسک بوسیله آن تجزیه و تحلیل می شوند تا ما بدانیم این هارددیسک به چه میزان می تواند قابل اطمینان باشد.به عنوان مثال شاخص ها یی مانند : Reallocated Sectors Count که هرگاه هارددیسک نتواند دیتایی را در سکتور خاصی بخواند سعی در بازخوانی و جا بجا کردن مکان آن دیتا از ناحیه خراب به ناحیه ای سالم می کند. تعداد این تلاش ها در گزارشات S.M.A.R.T ثبت خواهند شد و بصورت نرمال نشانی از بد سکتور می باشد ( توجه داشته باشید همیشه این تلاش ها نشان از بد سکتور نیست ). (POH) میزان ساعات و یا دقایقی که هارد دیسک روشن بوده است نیز در گزارشات S.M.A.R.T ثبت می شوند و شما به راحتی می توانید بدانید این درایو چه میزان کار کرده است !! و خیلی عوامل و مشخصات دیگر از قبیل تعداد تلاش های ناموفق برای راه اندازی اسپیندل موتور هارددیسک تا دمای داخلی و… که همگی در جدول زیر برای شما نوشته شده است. به خاطر داشته باشید که همیشه میزان بالای ( بیشتر بودن ) عددی این شاخص ها نشان از بیشتر خراب بودن نیست بلکه در بعضی میزان بالای این شاخص نشان از سلامت دارد مانند میزان شاخص "Throughput Performance " و یا شاخص " Seek Time Performance ". بگذارید برای روشن شدن هرچه بیشتر این مطلب و طرز کار ماژول های S.M.A.R.T یک مثال برای شما بیاورم : فرض کنید من یک شخص را با نام "S.M.A.R.T" استخدام می کنم تا یک سری از کارهای شما را زیر نظر بگیرد. شما باید : راس ساعت 7 صبح از خواب بیدار شوید 7:30 دقیقه سر میز صبحانه باشید 9:00 صبح در محل کار حاضر باشید 12:30 دقیقه در سالن نهار خوری باشید 6:00 عصر در خانه حاضر باشید . . . 10:00 شب نیز خواب باشید در تمام مدت هم باید تمام عملیات دیدن شنیدن به حافظه سپردن و خواندن بدون نقص و اشتباه انجام شود. خوب پس این کارآگاه ما به نام S.M.A.R.T یک برگه در دست دارد با یک جدول که تمامی این عملیات ها هر کدام یک سطر از این جدول را به خود اختصاص داده اند و هرگاه شما خزایی انجام دهید بطور مثال دیرتر از ساعت مقرر از خواب بیدار شوید ، این کارآگاه یک امتیاز منفی برای آن سطر در نظر می گیرید. توجه کنید که این کارآگاه ما S.M.A.R.T به هیچ عنوان به شما کمک نمی کند بلکه فقط نظاره گر شما است. و هر ثانیه از عملکرد شما پس از یک تجزیه و تحلیل کلی ،آمار می دهد!!!!! به همین سادگی. راه چاره اینکه : خوب حالا که ما پس از روئت گزارش متوجه خطا در شما یا بهتر بگویم هارد دیسک شدیم سعی در برطرف کردن آن می کنیم اما توجه کنید حتی برطرف کردن ایراد نیز دفترچه و یا جدول کارآگاه ما را تغییر نمی دهد ، پس باید پس از رفع نقص دفترچه و یا جدول کارآگاه (S.M.A.R.T) را از او گرفته و آن را پاکه پاک به مانند روز اول دوباره در اختیار S.M.A.R.T قرار دهیم و این عملیات های رفع نقص و ریست کردن S.M.A.R.T بوسیله ابزارهای پیشرفته ای مانند PC-3000 قابل انجام است. انحصارا فقط دستگاه PC-3000 می تواند این دفترچه را خالی و پاک کند و نرم افزارهایی که گفته می شود این کار را می کنند فقط جنبه تبلیغاتی دارد .شما دوستان می توانید با مراجعه به تعمیرگاه های تخصصی سخت افزار که دستگاه PC-3000 را در اختیار دارند نصبت به رفع این مشکل اقدام کنید . توجه کنید که این مشکل هیچ گونه خسارتی به اطلاعات رو هارد شما نمی زند مگر از بابت Bad Sector . در صورتی که کسی چنین چیزی گفت مطمئن باشید یا ایرادی در کار اوست یا قصد اضافه خواهی دارد . البته در مواردی هم داریم که بعد از CLEAR S.M.A.R.T به علت داشتن بدسکتور زیاد هارد، مجبور شدیم دورباره بدسکتور گیری کنیم ،که دوباره هارد به حالت ارور S.M.A.R.T رفته و در این حالت باید یا بچه پولدار باشید و سریع هاردتونو عوض کنید یا خوش شانس باشید و گارانتی داشته باشید یا هم مثل ما …
