آموزشی: ساده ترین تغذیه تقدیم به تعمیرکاران و دانشجویان

[غزال]

​

با سلام خدمت استاد عزیز.
با اجازه تون تحلیل سطحی و جزئی خودم را ارائه میکنم و منتظر رفع ایراداتم از سوی شما هستم:




1- تولید و تثبیت ولتاژ خروجی
همانطور که فرمودین پتانسیومتر 50K تقسیم ولتاژی از خروجی را به 431 میده. اگه ولتاژ خروجی از اندازه ای که دلخواه ماست کمی بیشتر(کمتر) بشه و در نتیجه ولتاژ گیت 431 هم بیشتر(کمتر) بشه، با توجه به خصوصیت ذاتی 431، ولتاژ کاتد آن کاهش(افزایش) یافته و درنتیجه با کاهش(افزایش) ولتاژ گیت فت، ولتاژ خروجی کاهش(افزایش) می یابد. یعنی خروجی چاره ای نداره جز اینکه از دستور ما تبعیت کرده و ولتاژ دلخواه ما را تولید کنه. وجود 5- ولت هم انتخاب ولتاژ از صفر ولت را ممکن میسازه. مقاومت 3.9K به منظور روشن کردن فت و همچنین تأمین تغذیه ترانزیستور 945 منظور شده.

2- کنترل جریان


جزئیاتش رو هم کاملا فرمودین. فقط دلیل تولید ولتاژ 0.7- ، وجود ولتاژ 5- ولته که باعث میشه آند دیود به زمین و کاتد به ولتاژ منفی وصل شده و دیود هدایت کرده و 0.7- تولید بشه( درسته استاد؟ ). همچنین



یعنی با افزایش ولتاژ بیس، ترانزیستور روشن تر شده و در نتیجه جریان بیشتری از کلکتور و مقاومت 3.9K عبور کرده و سبب کاهش ولتاژ گیت فت میشه و در نتیجه ولتاژ خروجی کاهش یافته و جریان محدود میشه.

منتظر نمرات منفی خودم هستم استاد!

آفرین آفرین
اگه سقف نمره 20 باشه
نمره شما 40
​

فوق العاده جامع و رسا و کامل فرمودید

اما در خصوص فلسفه 7/ و 7/- ولت

ابتدا باید بدونیم چنانچه دیودی را روشن کنیم ( تاکید میکنم روشن کنیم یعنی جریان فوروارد داشته باشه ) دراینصورت حدود 7/ ولت اختلاف ولتاژ بین دو پایه ظاهر میشه که میتونیم به وفور از این ویژگی برای مقاصد مختلف استفاده کنیم
لذا جریان دائمی یکی از دیودها را با 3/9 کیلو و دیگری را با 1 کیلو که به منبع 25 ولت و 5- ولت متصل کردم تامین کردم تا همیشه روشن بمونه
و لذا از 7/ ولت و 7/- برای آستانه حداقل و حداکثر جریان استفاده کردم

چرا 7/
جواب =
ازآنجاکه جریان نزدیک صفر قادر به روشن کردن ترانزیستور نیست لذا باید با ولتاژی به آستانه فعالیت نزدیکش کنیم تا با اندک افت ولتاژ ناشی از جریان ضعیف 1 اهمی جمع بشه و در جریان ناچیز هم قادر به روشن کردن ترانزیستور بشه تا بتونیم جریان را در جریان نزدیک به صفر هم محدود کنیم.

چرا 7/-
جواب
اگر بخواهیم جریان قابل توجه بکشیم چنانچه بیس امیتر را مستقیما به مقاومت ( 1 اهمی ) نمونه گیر جریان متصل کنیم دراینصورت
درسته که ترانزیستور با حدود 7/ ولت روشن میشه ولی با ولتاژهای پایینتر هم نیمه فعال میشه و لذا با جریان پایینتر هم روی ولتاژ خروجی اثر میذاره و خرابکاری میکنه لذا برای اینکه تا محدوده ای کاملا از خاموش بودن ترانزیستور مطمئن بشیم باید ولتاژ مع***ی به بیس امیتر اعمال کنیم تا درواقع مقاومت نمونه گیر جریان با این ولتاژ معگوس مقابله کنه و بعد از مرحله ای که نتیجه این دو ولتاژ اندکی بیشتر از صفر ولت بشه محدودیت جریان آغاز میشه

و پس از این مرحله بدلیل سادگی مدار ابتدا محدود کنندگی ناقصی داره و لذا حساسیت و دقت زیادی نداره اما برای امور دانشحویی و تعمیرات ایده آله و از سوختن خودش و دستگاه و مدار مورد آزمایش جلوگیری میکنه

الان فرصت بیشتری ندارم بعدا اصلاح و ویرایش میکنم
سپاس

 

[مجید89]

آفرین آفرین
اگه سقف نمره 20 باشه
نمره شما 40

فوق العاده جامع و رسا و کامل فرمودید

بذل محبت بی شائبه و بی منت شما در عین حالی که شایسته آن نیستم، مرا سرشار از شور و نشاط و انرژی کرد. متشکرم
​

فرمودید

چنانچه دیودی را روشن کنین ( تاکید میکنم روشن کنیم یعنی جریان فوروارد داشته باشه ) دراینصورت حدود 7/ ولت اختلاف ولتاژ بین دو پایه ظاهر میشه و من به وفور از این ویژگی برای مقاصد مختلف استفاده میکنم

مؤید این فرمایش و شاهد این ماجرا، [hide]استفاده ای است که در تاپیک
http://www.irantk.ir/irantk44674/#post239606
در تولید ولتاژ 5.6- در منبع تغذیه 0 تا 30 ولت از آن شده است و شما شرح داده اید.[/hide]

اما ابهامی برام پیش اومده و اون اینه که فرمودین

چرا 7/
جواب =
ازآنجاکه جریان نزدیک صفر قادر به روشن کردن ترانزیستور نیست لذا باید با ولتاژی به آستانه فعالیت نزدیکش کنیم تا با اندک افت ولتاژ ناشی از جریان ضعیف 1 اهمی جمع بشه و قادر به روشن کردن ترانزیستور بشه تا بتبع اون جریان فت هم محدود بشه

چر 7/-
جواب
اگر بخواهیم جریان قابل توجه بکشیم چنانچه بیس امیتر را مستقیما به مقاومت ( 1 اهمی ) نمونه گیر جریان متصل کنیم دراینصورت
درسته که ترانزیستور با حدود 7/ ولت روشن میشه ولی با ولتاژهای پایینتر هم نیمه فعال میشه و لذا با جریان پایینتر هم روی ولتاژ خروجی اثر میذاره و خرابکاری میکنه لذا برای اینکه تا محدوده ای کاملا از خاموش بودن ترانزیستور مطمئن بشیم باید ولتاژ مع***ی به بیس امیتر اعمال کنیم تا درواقع مقاومت نمونه گیر جریان با این ولتاژ مع*** مقابله کنه و بعد از مرحله ای که نتیجه این دو ولتاژ اندکی بیشتر از صفر ولت بشه محدودیت جریان آغاز میشه

با این وصف و به طور خلاصه فلسفه وجودی ولتاژ 0.7 ، بالا بردن ولتاژ بیس ترانزیستور (به منظور نگه داشتن ترانزیستور در آستانه روشن شدن) و فلسفه وجودی 0.7- پایین کشیدن همان ولتاژ بیس (به منظور دور کردن ترانزیستور از سطح آستانه روشن شدن ) است. و این دو هدف، به ظاهر در تضاد با هم هستند و یکدیگر را خنثی می کنند. مانند همیشه منتظر شفاف سازی دل نشینتان هستم.

 

[غزال]

بذل محبت بی شائبه و بی منت شما در عین حالی که شایسته آن نیستم، مرا سرشار از شور و نشاط و انرژی کرد. متشکرم
​

فرمودید




شاهد این ماجرا، استفاده ای است که در تاپیک
http://www.irantk.ir/irantk44674/#post239606
در تولید ولتاژ 5.6- در منبع تغذیه 0 تا 30 ولت شرح داده شد.

اما ابهامی برام پیش اومده و اون اینه که فرمودین




با این وصف و به طور خلاصه فلسفه وجودی ولتاژ 0.7 ، بالا بردن ولتاژ بیس ترانزیستور (به منظور نگه داشتن ترانزیستور در آستانه روشن شدن) و فلسفه وجودی 0.7- پایین کشیدن همان ولتاژ بیس (به منظور دور کردن ترانزیستور از سطح آستانه روشن شدن ) است. و این دو هدف، به ظاهر در تضاد با هم هستند و یکدیگر را خنثی می کنند. مانند همیشه منتظر شفاف سازی دل نشینتان هستم.

درود

بابت اظهار لطف شما سپاسگزارم

فرض کنید میخواهیم محدود کننده در جریان 10 میلی آمپر فعال بشه و جریان را محدود کنه دراینصورت افت ولتاژ مقاومت نمونه گیر 1 اهمی برابر با 10 میلی ولت میشه که با این ولتاژ ترانزیستور تکون نمیخوره که بخواد جریان را محدود کنهو بنابرین باید کمکش کنیم که از 7/ ولتی کمک میگیره

حالا برای 7/- ولت ،
اگه بخواهیم مثلا در 1 آمپر محدودش کنیم چنانچه از 7/- ولت استفاده نکنیم پس از جریان ناچیز خرابکای ترانزیستور شروع میشه و درسته که به اشباع نرسیده اما محدود کننده جریان را با ولتاژ زیر 4/ ولت هم نیمه فعال میکنه و با توجه به اینکه تغییرات جریان ( جریان زمان استفاده و زمان بلا استفاده ) قابل توجه است و تاثیر چشمگیری روی خروجی میذاره لذا باید محدوده بی اثر را افزایش بدیم که با ولتاژ معگوس میسر میشه و لذا تا زمانیکه ولتاژ معگوس به بیس امیتر اعمال میشه هیچگونه اثری روی ولتاژ خروجی مشاهده نمیشه

ممکنه بفرمایید پس چرا برای جریان 10 میلی آمپر کمکش میکنیم که عمدا ترانزیستور از نقطه نیمه فعال هم بالاتر بره و از مرز خرابکاری ناچیز هم بگذره
چون درغیرایینصورت ترانزیستور نمیتونه کار مفیدی انجام بده و محدودیتی ایجاد کنه فقط میتونه تاثیر ناچیزی روی ولتاژ خروجی بذاره که مورد هدف نیست و باید موجب محدودیت قابل توجه بشه
بنابرین درست نیست که در جریان زیاد از تاثیر نامطلوب جریان های پایینتر جلوگیری نکنیم
و لذا در جریان قابل توجه آزادیم که از تاثیر نامطلوب جریان های پایینتر جلوگیری کنیم ولی در جریان ضعیف ناگزیر هستیم در حالیکه ترانزیستور در آستانه روشن شدن قرار گرفته استفاده کنیم و در غیراینصورت روشن نمیشه .

ممکنه بخواهید برای رفع این نقیصه از مقاومت نمونه گیر کوچکتر یا بزرگتر استفاده کنید اما چاره ساز نیست و بزرگ یا کوچک کردن مقاومت برای یک حالت مزیت و برای حالت مقابل موجب تشدید نقیصه میشه و لذا با 1 اهمی نه سیخ میسوزه و نه کباب

البته عذرخواهی میکنم که این روزا فرصت خوبی ندارم مطالب را با تمرکز کافی و با خطای کمتری تقدیم کنم

سپاس

 

[مجید89]

درود

بابت اظهار لطف شما سپاسگزارم

فرض کنید میخواهیم محدود کننده در جریان 10 میلی آمپر فعال بشه و جریان را محدود کنه دراینصورت افت ولتاژ مقاومت نمونه گیر 1 اهمی برابر با 10 میلی ولت میشه که با این ولتاژ ترانزیستور تکون نمیخوره که بخواد جریان را محدود کنهو بنابرین باید کمکش کنیم که از 7/ ولتی کمک میگیره

حالا برای 7/- ولت ،
اگه بخواهیم مثلا در 1 آمپر محدودش کنیم چنانچه از 7/- ولت استفاده نکنیم پس از جریان ناچیز خرابکای ترانزیستور شروع میشه و درسته که به اشباع نرسیده اما محدود کننده جریان را با ولتاژ زیر 4/ ولت هم نیمه فعال میکنه و با توجه به اینکه تغییرات جریان ( جریان زمان استفاده و زمان بلا استفاده ) قابل توجه است و تاثیر چشمگیری روی خروجی میذاره لذا باید محدوده بی اثر را افزایش بدیم که با ولتاژ معگوس میسر میشه و لذا تا زمانیکه ولتاژ مع*** به بیس امیتر اعمال میشه هیچگونه اثری روی ولتاژ خروجی مشاهده نمیشه

ممکنه بفرمایید پس چرا برای جریان 10 میلی آمپر کمکش میکنیم که عمدا ترانزیستور از نقطه نیمه فعال هم بالاتر بره و از مرز خرابکاری ناچیز هم بگذره
چون درغیرایینصورت ترانزیستور نمیتونه کار مفیدی انجام بده و محدودیتی ایجاد کنه فقط میتونه تاثیر ناچیزی روی ولتاژ خروجی بذاره که مورد هدف نیست و باید موجب محدودیت قابل توجه بشه
بنابرین درست نیست که در جریان زیاد از تاثیر نامطلوب جریان های پایینتر جلوگیری نکنیم
و لذا در جریان قابل توجه آزادیم که از تاثیر نامطلوب جریان های پایینتر جلوگیری کنیم ولی در جریان ضعیف ناگزیر هستیم در حالیکه ترانزیستور در آستانه روشن شدن قرار گرفته استفاده کنیم و در غیراینصورت روشن نمیشه .

ممکنه بخواهید برای رفع این نقیصه از مقاومت نمونه گیر کوچکتر یا بزرگتر استفاده کنید اما چاره ساز نیست و بزرگ یا کوچک کردن مقاومت برای یک حالت مزیت و برای حالت مقابل موجب تشدید نقیصه میشه و لذا با 1 اهمی نه سیخ میسوزه و نه کباب

البته عذرخواهی میکنم که این روزا فرصت خوبی ندارم مطالب را تمرکز کافی و با خطای کمتر تقدیم کنم

سپاس
اما اساسا 10 میلی آمپر

مانند همیشه شیوا و رسا.
ممنونم.

​

بنابراین با لغزیدن پایه وسط پتانسیومتر جریان به سمت راست و نزدیک شدن به ولتاژ 0.7- ، ترانزیستور از آستانه روشن شدن فاصله گرفته و درنتیجه، اجازه عبور جریانهای بالاتری را به خروجی می دهد (دیرتر از خواب بیدار می شود). و همینطور برای محدود کردن جریان به مقادیر پایین تر ( مثلاً همان 10 میلی آمپر)، پایه وسط پتانسیومتر باید به سمت چپ و ولتاژ 0.7+ نزدیک شود تا ترانزیستور درآستانه روشن شدن قرار گرفته و با اندک افزایش ولتاژ (ناشی از ولتاژ مقاومت نمونه گیر) کار خود را آغاز کند.

البته عذرخواهی میکنم که این روزا فرصت خوبی ندارم مطالب را تمرکز کافی و با خطای کمتر تقدیم کنم

این حرف رو نزنید استاد! همینکه اینچنین وقت گرانبهای خود را صرف ما مبتدیان میکنید و دستان ضعیف ما رو به گرمی تحویل میگیرید از سرمون هم زیاده. دعا میکنم خدا بهتون سلامتی و قوت بده و از حجم مشکلاتتون کم کنه.

 

[غزال]

مانند همیشه شیوا و رسا.
ممنونم.

​

بنابراین با لغزیدن پایه وسط پتانسیومتر جریان به سمت راست و نزدیک شدن به ولتاژ 0.7- ، ترانزیستور از آستانه روشن شدن فاصله گرفته و درنتیجه، اجازه عبور جریانهای بالاتری را به خروجی می دهد (دیرتر از خواب بیدار می شود). و همینطور برای محدود کردن جریان به مقادیر پایین تر ( مثلاً همان 10 میلی آمپر)، پایه وسط پتانسیومتر باید به سمت چپ و ولتاژ 0.7+ نزدیک شود تا ترانزیستور درآستانه روشن شدن قرار گرفته و با اندک افزایش ولتاژ (ناشی از ولتاژ مقاومت نمونه گیر) کار خود را آغاز کند.



این حرف رو نزنید استاد! همینکه اینچنین وقت گرانبهای خود را صرف ما مبتدیان میکنید و دستان ضعیف ما رو به گرمی تحویل میگیرید از سرمون هم زیاده. دعا میکنم خدا بهتون سلامتی و قوت بده و از حجم مشکلاتتون کم کنه.

درود

نحوه کار محدود کننده جریان با همان شیوه ای که فرمودید مورد هدفم بوده
و بدلایلی که معلومم نیست ، مورد توجه خاص و مستمر حضرتعالی قرار گرفته ام فلذا مطابق معمول با نظر مساعد اعلام نظر و همچنان شرمنده فرمودید.

سپاس

 

[مجید89]

و بدلایلی که معلومم نیست ، مورد توجه خاص و مستمر حضرتعالی قرار گرفته ام

مدت زیادی(سالها) بود که به دلیل گرفتاریهای شخصی فرصت فعالیت متفرقه علمی و عملی را نداشتم (علیرغم علاقه بسیار زیاد به الکترونیک). و همچنین برنامه جدی و هدفمندی هم در راستای پیشرفت عملی در مسیر الکترونیک در نظرم نبود. چندی است که این فرصت نصیبم شده و با توجه به دانش بالا و بیان بسیار شیوا و رسای شما و همچنین صبر و حوصله ای که در حین آموزش به مبتدیان به خرج می دهید، شخصیت علمی و اخلاقی شما بسیار مورد توجه بنده قرار گرفت و میخواهم به کمک شما سطح دانش تئوری و عملی خود را بالاتر ببرم. امیدوارم همچنان کمکم کنید و خسته نشوید. ممنون.