pese
کاربر
سپیکر یا Speaker دستگاهی است که سیگنال صوتی را که به صورت الکترونیکی روی CD یا DVD ضبط شده است، به صدای واقعی تبدیل می کند و ما می توانیم آن را بشنویم.
صدا چگونه تولید می شود؟
اساس کار بدین صورت است که وقتی صدا تولید می شود که جسمی بتواند در هوا لرزش ایجاد کند. فرض کنید به یک زنگوله ضربه ای زده اید. این ضربه باعث می شود ملکول های هوای اطراف با فرکانس خاصی شروع به لرزش کند. ملکول های هوا ذرات کناری خود را می لرزانند تا اینکه این لرزش به پرده گوش ما برسد سپس مغز انسان این لرزش را به صدا تفسیر می کند و ما می توانیم آن را بشنویم.
میکروفن چگونه کار می کند؟
وقتی شخصی با میکروفن صحبت می کند، پرده دیافراگم میکروفن بوسیله امواج صوتی شروع به لرزش می کند سپس امواج صوتی به سیگنال های الکتریکی ترجمه می شود و در ادامه سیگنال های الکتریکی به سیگنال های دیجیتالی تبدیل می شوند و روی CD یا DVD ذخیره می شوند.
اسپیکر چگونه کار می کند؟
اطلاعات از روی CD یا DVD خوانده می شوند سپس سیگنال های دیجیتال در IC Sound در مادربورد تبدیل به سیگنال های الکتریکی می شوند و در اسپیکر بوسیله مدار تقویت صدا (آمپلی فایر) به بلندگوهای می رسند سپس پرده بلندگوها (Cone) شروع به لرزش می کند و سیگنال های الکتریکی تبدیل به سیگنال های صوتی می شوند و به گوش انسان می رسند.
نکته
در سیگنال های صوتی دو مورد اهمیت دارد.
پرده یا دیافراگم بلندگو ها (Cone) چگونه کار می کند؟
پرده Cone از کاغذ یا پلاستیک یا فلز ساخته می شود که بصورت مخروطی قرار گرفته است. راس مخروط به یک میله فلزی متصل است و لبه بیرونی مخروط به حلقه Suspension متصل می شود.
نکته
سه اصل زیر را در نظر بگیرید.
نکته
برای درک کارکرد اسپیکر و میکروفن ویدویوی های 1 و 2 را دانلود کنید.
مدار اسپیکر
به شکل زیر توجه کنید.
مدار اسپیکر از قسمت های زیر تشکیل شده است.
فیوز
در ابتدا برق 220 ولت شهری وارد فیوز می شود و در صورتی که مقدار آمپراژ ورودی به فیوز کمتر از آمپر فیوز باشد در نتیجه ولتاژ از فیوز رد می شود. اگر اتصال کوتاهی در مدار رخ دهد در نتیجه فیوز اجازه عبور جریان زیاد را نخواهد داد.
ترانس
از ترانس کاهنده برای کاهش ولتاژ 220 ولت AC شهری به ولتاژ 12 ولت AC استفاده می شود.
به شکل زیر توجه کنید.
همانطور که مشاهده می کنید در قسمت ورودی برق 220 ولت وارد ترانس می شود و سپس برق 12 ولت AC با دو سیم آبی و یک سیم مشکی (G) وارد مدار ولتاژ اسپیکر می شود. دقت کنید یکی از سیم های آبی برق 12+ ولت و سیم آبی دیگر دارای برق 12- ولت می باشد.
مدار ولتاژ اسپیکر
به شکل زیر توجه کنید.
مدار ولتاژ اسپیکر برق 12 ولت AC گرفته شده از سیم پیچ خروجی ترانس را به برق 12 ولت DC تبدیل می کند. ابتدا برق 12 ولت AC وارد پل دیود می شود و کاملا یکسو می شود سپس ولتاژ توسط خارن های بزرگ صاف و DC می شود.
مدار تقویت صدا
مدار تقویت کننده صدا بصورت زیر طراحی می شود.
ایرادات اسپیکر
پتانسیومتر یک مقاومت 3 پایه با یک اتصال یا دکمه متحرک قابل تنظیم برای تقسیم ولتاژ می باشد. نقاطی که با رنگ قرمز مشخص شده اند سوراخ هایی هستند که از طریق آن ها می توان پتانسومتر را تمیز کرد.
اساس کار بدین صورت است که وقتی صدا تولید می شود که جسمی بتواند در هوا لرزش ایجاد کند. فرض کنید به یک زنگوله ضربه ای زده اید. این ضربه باعث می شود ملکول های هوای اطراف با فرکانس خاصی شروع به لرزش کند. ملکول های هوا ذرات کناری خود را می لرزانند تا اینکه این لرزش به پرده گوش ما برسد سپس مغز انسان این لرزش را به صدا تفسیر می کند و ما می توانیم آن را بشنویم.
وقتی شخصی با میکروفن صحبت می کند، پرده دیافراگم میکروفن بوسیله امواج صوتی شروع به لرزش می کند سپس امواج صوتی به سیگنال های الکتریکی ترجمه می شود و در ادامه سیگنال های الکتریکی به سیگنال های دیجیتالی تبدیل می شوند و روی CD یا DVD ذخیره می شوند.
اطلاعات از روی CD یا DVD خوانده می شوند سپس سیگنال های دیجیتال در IC Sound در مادربورد تبدیل به سیگنال های الکتریکی می شوند و در اسپیکر بوسیله مدار تقویت صدا (آمپلی فایر) به بلندگوهای می رسند سپس پرده بلندگوها (Cone) شروع به لرزش می کند و سیگنال های الکتریکی تبدیل به سیگنال های صوتی می شوند و به گوش انسان می رسند.
در سیگنال های صوتی دو مورد اهمیت دارد.
- فرکانس امواج صوتی
- هر چه فرکانس امواج صوتی بیشتر باشد، ملکول های هوا بیشتر جابجا می شوند و صدای بم و زیر را می توان کنترل کرد.
- دامنه امواج صوتی
- هر چه دامنه امواج صوتی بیشتر باشد گوش انسان صدا را بلندتر می شنود.
پرده Cone از کاغذ یا پلاستیک یا فلز ساخته می شود که بصورت مخروطی قرار گرفته است. راس مخروط به یک میله فلزی متصل است و لبه بیرونی مخروط به حلقه Suspension متصل می شود.
- میله فلزی
- جنس آن از آهن یا فلز دیگری می باشد که خاصیت مغناطیس شدن را دارد و دور میله یک سیم پیچ وجود دارد که میدان مغناطیسی لازم را بوجود می آورد. دقت داشته باشید که در زیر سیم پیچ یک آهنربای حلقوی ثابت وجود دارد.
- حلقه Suspension
- از یک طرف به پرده Cone وصل می شود به پرده Cone اجازه می دهد به راحتی در جهت بالا و پایین حرکت کند. این حلقه از طرف دیگر خود به یک قاب سبد مانند به نام Basket متصل می شود.
سه اصل زیر را در نظر بگیرید.
- حرکت یا چرخش در میدان مغناطیسی
- جریان الکتریکی درون سیم پیچ
- آهنربای مغناطیسی
برای درک کارکرد اسپیکر و میکروفن ویدویوی های 1 و 2 را دانلود کنید.
به شکل زیر توجه کنید.
مدار اسپیکر از قسمت های زیر تشکیل شده است.
در ابتدا برق 220 ولت شهری وارد فیوز می شود و در صورتی که مقدار آمپراژ ورودی به فیوز کمتر از آمپر فیوز باشد در نتیجه ولتاژ از فیوز رد می شود. اگر اتصال کوتاهی در مدار رخ دهد در نتیجه فیوز اجازه عبور جریان زیاد را نخواهد داد.
از ترانس کاهنده برای کاهش ولتاژ 220 ولت AC شهری به ولتاژ 12 ولت AC استفاده می شود.
به شکل زیر توجه کنید.
همانطور که مشاهده می کنید در قسمت ورودی برق 220 ولت وارد ترانس می شود و سپس برق 12 ولت AC با دو سیم آبی و یک سیم مشکی (G) وارد مدار ولتاژ اسپیکر می شود. دقت کنید یکی از سیم های آبی برق 12+ ولت و سیم آبی دیگر دارای برق 12- ولت می باشد.
به شکل زیر توجه کنید.
مدار ولتاژ اسپیکر برق 12 ولت AC گرفته شده از سیم پیچ خروجی ترانس را به برق 12 ولت DC تبدیل می کند. ابتدا برق 12 ولت AC وارد پل دیود می شود و کاملا یکسو می شود سپس ولتاژ توسط خارن های بزرگ صاف و DC می شود.
مدار تقویت کننده صدا بصورت زیر طراحی می شود.
- ورودی سیگنال الکتریکی
- بعد از اینکه توسط IC Sound در مادربورد سیگنال دیجیتال صدا تبدیل به سیگنال الکتریکی (ولتاژ) شد وارد این ورودی می شود.
- IC Pre AMP
- آی سی آمپلی فایر در این قسمت برای تقویت ولتاژ سیگنال الکتریکی استفاده می شود سپس سیگنال الکتریکی تقویت شده وارد مدار خازن ها و سلف ها می شود. همانطور که در تصویر مشاهده می کنید مدار تقویت صدا در اسپیکر دارای تعداد زیادی خازن می باشد.
- IC AMP
- آی سی آمپلی فایر در این قسمت برای تقویت جریان الکتریکی استفاده می شود سپس این جریان وارد سیم پیچ های مدار بلندگو می شود .
- بلندگو
- جریانی که وارد سیم پیچ بلندگو می شود باعث ایجاد میدان مغناطیسی اطراف سیم پیچ می شود سپس این میدان به میدان ایجاد شده توسط آهنربای مغناطیسی برخورد می کند و اگر همنام بودند باعث می شود سیم پیچ و میله فلزی که دیافراگم بدان متصل است به سمت جلو حرکت کند و اگر میدان ها غیر همنام بودند باعث می شود سیم پیچ و آهنربا همدیگر را جذب کنند در نتیجه دیافراگم به طرف داخل حرکت کند. با حرکت پرده Cone و لرزش ملکول های هوای اطراف آن سیگنال الکتریکی به سیگنال صوتی تبدیل می شود.
- ورودی سیگنال الکتریکی
- در ابتدا سیگنال دیجیتال که توسط IC Sound در مادربورد به سیگنال الکتریکی تبدیل شده بود از طریق پنل پشت اسپیکر وارد بورد آن می شود.
- IC Pre AMP
- آی سی تقویت ولتاژ سیگنال ورودی صدا می باشد. این IC معمولا یک آی سی دو طرفه 8 پایه با شماره 4558 می باشد. دقت کنید در مدار تقویت کننده صدا در اسپیکر تنها یک IC Pre AMP وجود دارد.
- خازن
- بعد از IC تقویت کننده ولتاژ تعدادی خازن وجود دارد تا با کنترل سطح ولتاژ تقویت شده بهترین کیفیت صدا توسط مدار ارائه شود.
- IC Volume Control
- از این IC برای کنترل بیشتر صدا استفاده می شود و معمولا شماره آن برابر 2353 می باشد. ممکن است از آی سی SMD با شماره 2313 یا 2314 نیز استفاده شود.
- IC Remote
- از این IC برای ارتباط کنترل اسپیکر با Remote استفاده می شود و معمولا شماره آن برابر 2559 می باشد.
- IC AMP
- آی سی تقویت کننده جریان باعث تقویت جریان یا سیگنال الکتریکی می شود. این IC معمولا با شماره 2030 در مدار تقویت کننده صدا وجود دارد. در مدار تقویت کننده صدا به ازای هر بلندگو یک IC AMP وجود دارد. برای مثال در این اسپیکر 3 آی سی آمپلی فایر وجود دارد چون 3 بلندگو داریم، دو تا در کنار و یکی در وسط وجود دارد.
- خروجی بلندگو
- سیگنال تقویت شده از طریق خروجی بلندگو به طرف بلندگو ها هدایت می شود.
- روشن نمی شود.
- ولتاژ خازن های بزرگ را اندازه بگیرید.
- پل دیود را چک کنید.
- ترانس را چک کنید.
- در حالتی که برق اسپیکر وصل نباشد ترانس را تست بوق کنید. بدین صورت که
- برای تست بوق سیم پیچ اولیه سلکتور مولتی متر را روی بازر قرار دهید سپس پراب های قرمز و مشکی را به دو سر سیم پیچ اولیه وصل کنید و در صورت درستی باید صدای بوق شنیده شود.
- برای تست بوق سیم پیچ ثانویه سلکتور مولتی متر را روی بازر قرار دهید سپس پراب های قرمز و مشکی را به دو سر سیم پیچ ثانویه وصل کنید و در صورت درستی باید صدای بوق شنیده شود.
- در حالتی که برق اسپیکر وصل باشد ولتاژ های اولیه و ثانویه ترانس را اندازه بگیرید.
- ولتاژ ثانویه ترانس (3 سیم آبی و مشکی) را اندازه بگیرید. برای این کار سلکتور مولتی متر را روی ولتاژ AC قرار دهید سپس پراب قرمز را به سیم آبی وصل کنید و پراب مشکی را به سیم مشکی کانکتور مشکی پاور وصل کنید که مولتی متر باید 12+ ولت و 12- ولت را نشان دهد.
- ولتاژ اولیه ترانس را اندازه بگیرید. برای این کار سلکتور مولتی متر را روی ولتاژ AC قرار دهید سپس پراب قرمز را به سیم ورودی ترانس (220 ولت) و پراب مشکی را به سیم مشکی (G) که نزدیک کلید قطع و وصل قرار دارد وصل کنید. مولتی متر باید مقدار 220 ولت را نشان دهد. دقت کنید که در حین کار پراب ها به هم برخورد نکنند چون اتصال کوتاه می شود و از آنجایی که ولتاژ 220 ولت ولتاژ بالایی است خطر برق گرفتگی وجود دارد.
- در حالتی که برق اسپیکر وصل نباشد ترانس را تست بوق کنید. بدین صورت که
- روشن می شود ولی یکی از بلندگو ها کار نمی کند.
- به جای بلندگوی مشکل دار یک بلندگوی سالم قرار دهید شاید مشکل از بلندگو باشد.
- تقویت کننده جریان (IC AMP) مربوط به بلندگوی مشکل دار را تست کنید. برای تشخیص اینکه کدام IC AMP متعلق به بلندگو مشکل دار می باشد کمی دست خود را مرطوب کنید (پارچه خیس) سپس دست خود یا پارچه را پشت تمام IC AMP در پشت بورد بکشید، هر کدام از بلندگو ها که تق تق کرد آن تقویت کننده جریان مربوط به همان بلندگو و سالم می باشد. در صورتی که صدایی شنیده نشد IC AMP های دیگر را نیز چک کنید تا IC خراب شناسایی شود سپس IC مربوطه را تعویض کنید. دقت کنید اگر صدای تق تق شنیده نشد مطمئنا IC خراب است.
- روشن می شود ولی تمام بلندگو ها کار نمی کنند.
- به جای بلندگوهای مشکل دار بلندگوی سالم قرار دهید شاید مشکل از بلندگو باشد.
- IC AMP تمام بلندگو ها را چک کنید و اگر صدای تق تق شنیده نشد IC ها را تعویض کنید.
- در صورتی که با تعویض همه IC AMP ها مشکل برقرار بود IC Pre AMP را تست کنید.
- کابل ورودی صدا از مادربورد را تست بوق کنید.
- در سیستم های دیجیتال اگر ایراد همچنان برقرار بود ممکن است IC Volume Control سوخته باشد.
- روشن می شود، صدا دارد ولی صدا نویز (خش خش) دارد.
- از سالم بودن بندگو ها مطمئن شوید. برای این کار از بلندگو ها تست بوق بگیرید که در صورت سالم بودن باید صدای بوق شنیده شود. همچنین پرده Cone بلندگو ها را چک کنید شاید پارگی داشته باشد.
- خازن های بورد اسپیکر و پل دیود را چک کنید.
- لحیم سردی مدار را چک کنید.
- در اسپیکر های آنالوگ درجه ولوم (پتانسیومتر) درست کار نمی کند.
- پتانسومتر را با اسپری خشک تمیز کنید. بدین صورت که اسپری را از سوراخ های انتهایی پایه ها به داخل پتانسومتر بپاشانید.
- اگر پتانسومتر درست نشد آن را تعویض کنید.
پتانسیومتر یک مقاومت 3 پایه با یک اتصال یا دکمه متحرک قابل تنظیم برای تقسیم ولتاژ می باشد. نقاطی که با رنگ قرمز مشخص شده اند سوراخ هایی هستند که از طریق آن ها می توان پتانسومتر را تمیز کرد.
- در اسپیکر های دیجیتال با کم و زیاد کردن ولوم، صدای تق تق به گوش می رسد.
- از سالم بودن بندگو ها مطمئن شوید. برای این کار از بلندگو ها تست بوق بگیرید که در صورت سالم بودن باید صدای بوق شنیده شود. همچنین پرده Cone بلندگو ها را چک کنید شاید پارگی داشته باشد.
- خازن های بورد اسپیکر و پل دیود را چک کنید.
- لحیم سردی مدار را چک کنید.
- اگر درست نشد مربوط به IC Colume Control می باشد.
- صدای بم شدیدی از یکی از بلندگو ها به گوش می رسد.
- سریعا اسپیکر را خاموش کنید.
- ممکن است IC AMP به گونه ای سوخته باشد که تمام ولتاژ مستقیما از IC Pre AMP به بلندگو برسد یعنیIC AMP یک سر شده است. برای پیدا کردن IC AMP خراب ممکن است شکسته باشد. می توانید آن را تست حرارت کنید یا با پارچه خیس روی آن بکشید و به صدای تق تق توجه کنید.
- ممکن است پرده Cone به بلندگو چسبیده باشد و دلیل این امر این است که IC AMP اتصال کرده است و جریان زیادی به بلندگو رسیده و باعث چسبیده شدن پرده شود.
- اسپیکر با ضربه کار می کند.
- مربوط به لحیم سردی است.
- بلندگو ها صدای نویز (اکو) دارند.
- کابل ورودی صدا از کارت صدای مادربورد به اسپیکر را تست بوق کنید. ممکن است کابل خراب باشد.