تعاريف و اصول كار ترانسفورماتور:
ترانسفورماتور وسيله اي است كه انرژي الكتريكي را در يك سيستم جريان متناوب از يك مدار به مدار ديگر انتقال مي دهد و مي تواند ولتاژ زياد و بلعكس تبديل نمايد . ترانسفورماتور امروز يكي از وسايل لازم و حياتي در سيستم هاي الكتريكي و همچنين سيستم هاي تبديل انرژي مي باشد و از دو بخش اصلي زير تشكيل مي گردد :
آن بخش از سيم پيچ كه از مدار الكتريكي انرژي مي گيرد سيم پيچ اوليه بخش ديگر كه از آن انرژي گرفته مي شود سيم پيچ ثانويه ناميده مي شود . سيم پيچ متصل به مدار با ولتاژ زياد به سيم پيچ فشار قوي (h.w.) و سيم پيچي كه به مدار با ولتاژ كم اتصال مي يابد به سيم پيچ فشار ضعيف (l.v) معروف است .
ترانسفورماتورهاي كه ولتاژ سيم پيچ ثانويه از ولتاژ اوليه آن كمتر باشد ترانسفورماتور كاهنده و آنكه ولتاژ ثانويه اش از ولتاژ اوليه بيشتر باشد ترانسفورماتور افزاينده ناميده مي شود .
اگر يكي از دو سيم پيچ ترانسفورماتور مثلاً اوليه را به منبع ولتاژ متناوب وصل كنيم فوران (فلوي ) متناوبي توليد خواهد شد كه دامنه اش نسبت مستقيم با ولتاژ دو سر سيم پيچ اوليه و شماره دورهاي اوليه دارد .
فوران توليد شده ي سيم پيچ ثانويه را نيز دور يمزند و ولتاژي در آن القاء مي نمايد كه مقدار آن به شماره دوره هاي سيم پيچ ثانويه بستگي دارد . واضح است كه ترانسفورماتور ها فقط با وجود فوران هاي متقابل كه هر دو سيم پيچ را دور مي زنند كار مي كنند .
لازم به تذكر است كه اين فوران ها (فلوها) از مواد فرو مغناطيسي (پرمابيليته) زياد به مراتب بهتر از ساير موارد عبور مينمايند و از اينروست كه هسته ترانسفورماتورها از آهن (فورمغناطيس ) مي باشد . براي جلوگيري از اثر تخريبي هوا و بهبود شرايط خنك شدن ترانسفورماتورهاي با قدرت زياد ، معمولاً هسته و سيم پيچ هاي آنها را در مخزن پر از روغن قرار مي دهند كه اين نوع ترانسفورماتور را روغني مي نامند و آنهايي كه توسط هوا خنك مي شوند به ترانسفورماتورهاي خشك معروفند. 1- هسته كه از ورقه هاي نازك فولادي ساخته مي شود . 2- دو يا چند سيم پيچ كه در ترانسفورماتور هاي معمولي با هم رابطه مغناطيسي و در اتوترانسفورماتورها ديگر رابطه الكتريكي و مغناطيسي دارند .
ترانسفورماتور وسيله اي است كه انرژي الكتريكي را در يك سيستم جريان متناوب از يك مدار به مدار ديگر انتقال مي دهد و مي تواند ولتاژ زياد و بلعكس تبديل نمايد . ترانسفورماتور امروز يكي از وسايل لازم و حياتي در سيستم هاي الكتريكي و همچنين سيستم هاي تبديل انرژي مي باشد و از دو بخش اصلي زير تشكيل مي گردد :
آن بخش از سيم پيچ كه از مدار الكتريكي انرژي مي گيرد سيم پيچ اوليه بخش ديگر كه از آن انرژي گرفته مي شود سيم پيچ ثانويه ناميده مي شود . سيم پيچ متصل به مدار با ولتاژ زياد به سيم پيچ فشار قوي (h.w.) و سيم پيچي كه به مدار با ولتاژ كم اتصال مي يابد به سيم پيچ فشار ضعيف (l.v) معروف است .
ترانسفورماتورهاي كه ولتاژ سيم پيچ ثانويه از ولتاژ اوليه آن كمتر باشد ترانسفورماتور كاهنده و آنكه ولتاژ ثانويه اش از ولتاژ اوليه بيشتر باشد ترانسفورماتور افزاينده ناميده مي شود .
اگر يكي از دو سيم پيچ ترانسفورماتور مثلاً اوليه را به منبع ولتاژ متناوب وصل كنيم فوران (فلوي ) متناوبي توليد خواهد شد كه دامنه اش نسبت مستقيم با ولتاژ دو سر سيم پيچ اوليه و شماره دورهاي اوليه دارد .
فوران توليد شده ي سيم پيچ ثانويه را نيز دور يمزند و ولتاژي در آن القاء مي نمايد كه مقدار آن به شماره دوره هاي سيم پيچ ثانويه بستگي دارد . واضح است كه ترانسفورماتور ها فقط با وجود فوران هاي متقابل كه هر دو سيم پيچ را دور مي زنند كار مي كنند .
لازم به تذكر است كه اين فوران ها (فلوها) از مواد فرو مغناطيسي (پرمابيليته) زياد به مراتب بهتر از ساير موارد عبور مينمايند و از اينروست كه هسته ترانسفورماتورها از آهن (فورمغناطيس ) مي باشد . براي جلوگيري از اثر تخريبي هوا و بهبود شرايط خنك شدن ترانسفورماتورهاي با قدرت زياد ، معمولاً هسته و سيم پيچ هاي آنها را در مخزن پر از روغن قرار مي دهند كه اين نوع ترانسفورماتور را روغني مي نامند و آنهايي كه توسط هوا خنك مي شوند به ترانسفورماتورهاي خشك معروفند. 1- هسته كه از ورقه هاي نازك فولادي ساخته مي شود . 2- دو يا چند سيم پيچ كه در ترانسفورماتور هاي معمولي با هم رابطه مغناطيسي و در اتوترانسفورماتورها ديگر رابطه الكتريكي و مغناطيسي دارند .
